Dayanıqlı inkişafa töhfə

Dünya universitetləri qlobal problemlərin həllinə təsir göstərə bilər
Böyük Britaniyanın “The Times Higher Education” nəşri dünyanın ən nüfuzlu universitetlərinin növbəti reytinq cədvəlini (THE Impact Rankings -2023) tərtib edib. Reytinq Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 17 Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə (SDGs) uyğun olaraq universitetlərin qiymətləndirildiyi yeganə qlobal effektivlik cədvəlidir. THE Impact Rankings 1700-dən çox universitetin BMT-nin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə verdiyi töhfənin ölçüsüdür. Universitetlər tədqiqatları, təhsilləri və qlobal sosial çağırışların həlli yolu ilə dünyaya geniş təsir göstərə bilər. THE Impact Rankings universitetlərin bu təsirə necə töhfə verdiyinin şəffaf qiymətləndirilməsini təmin edən mühüm vasitədir. Builki reytinq yalnız hansı tərəqqinin əldə edildiyini deyil, həm də hər bir qurumda gələcək inkişaf imkanlarını göstərmək məqsədi daşıyır - onlara həm müsbət, həm də mənfi təsirlər daxil olmaqla, cəmiyyətə təsirlərini ölçməyə imkan verir. Dayanıqlı İnkişaf Məqsədləri ölkələr üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır, çünki onlar qlobal prioritetlərin müəyyən edilməsi və bütün dünyada davamlı inkişafı təşviq edən milli fəaliyyət gündəliyini hazırlanması üçün beynəlxalq çərçivəni təmin edir. Bu qiymətləndirmə metodu təkcə universitetlər arasında bərabər rəqabət mühiti yaratmayacaq, həm də dünyanı daha yaxşı bir yerə çevirməyə öz töhfələri baxımından onların güclü və zəif tərəflərini müəyyən etməyə kömək edəcək.

Metodologiya

* “Times Higher Education Impact Rankings 2023” universitetləri sağlamlıq və ətraf mühitin mühafizəsindən tutmuş təhsilə qədər BMT-nin 17 Dayanıqlı İnkişaf Məqsədi üzrə qiymətləndirir.
* Ümumi reytinqdə iştirak etmək üçün universitetlərdən SDG 17 - Məqsədlər üçün Tərəfdaşlıq da daxil olmaqla ən azı dörd DİM-ə məlumat təqdim etməsi tələb olunur.
* Əgər universitet məlumat təqdim edirsə, lakin ümumi reytinq tələbini yerinə yetirmirsə, o, yenə də fərdi DİM-lərdə sıralanacaq.
* Ümumi xal dörd DİM-ə qədər olan ballardan və dəqiq və ya təxmini faiz dəyəri verilən metrik və göstəricilərə əsasən yaradılır.

Reytinq universitetlərin 4 geniş sahədə - tədqiqat, tədris, informasiya-təbliğat və idarəetmə üzrə hərtərəfli və balanslı müqayisəsini təmin etmək üçün diqqətlə seçilmiş kriteriyalardan istifadə edir. 2023 Impact Rankings beşinci nəşrdir və ümumi reytinqə 112 ölkədən olan universitetlər daxildir.

Ümumi reytinqə ikinci ildir ki, Avstraliyanın Qərbi Sidney Universiteti başçılıq edir. İkinci yeri Böyük Britaniyanın Mançester Universiteti, üçüncü yeri isə Kanadada yerləşən Kraliça Universiteti tutur. Böyük Britaniya 26 qurumla ilk 100-lükdə ən çox təmsil olunan ölkədir, Avstraliya 16, Kanada 15 universitetlə təmsilçiliyə malikdir.

Azərbaycanın 7 universiteti reytinq cədvəlində dünyanın ən yaxşı universitetləri arasında yer alıb. Reytinqdə Azərbaycanı Xəzər Universiteti (601-800), Qərbi Kaspi Universiteti (601-800), Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universiteti (1001+), Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti (1001+), Bakı Mühəndislik Universiteti (1001+), Bakı Dövlət Universiteti (1001+), Naxçıvan Dövlət Universiteti (1001+) təmsil edirlər.

Qeyd edək ki, BMT-nin DİM-ləri 2015-ci ildə bütün üzv dövlətlər tərəfindən qəbul edilmiş və 2030-cu ilə qədər qlobal iqtisadi inkişafı, sosial inteqrasiyanı və ətraf mühitin mühafizəsini təşviq etmək məqsədi daşıyan 17 məqsəddir. Bu iddialı məqsədlər bir-biri ilə yüksək dərəcədə əlaqəlidir - məsələn, 4-cü Məqsəd keyfiyyətli təhsilə diqqət yetirir, 14-cü Məqsəd isə dəniz ehtiyatlarının mühafizəsi və davamlı istifadəsinə yönəlir. Digər məqsədlər yoxsulluğun və bərabərsizliyin azaldılması, hamının təmiz su və kanalizasiya ilə təmin edilməsi, gender bərabərliyinin təşviqi və iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə yönəlib.

Bütün bu məqsədlər bir-biri ilə bağlıdır, məsələn, bir məqsədə nail olmaq istiqamətində irəliləyiş (məsələn, keyfiyyətli təhsil) digər məqsədə (məsələn, gender bərabərliyinə) nail olmaq istiqamətində gələcək irəliləyişə kömək edəcək. Buna görə də BMT-nin DİM-ləri hamıya daha yaxşı bir dünya yaratmaq üçün həll edilməli olan hərtərəfli məqsədlər toplusudur.

“Times Higher Education Impact Rankings 2023” universitetlərə və digər ali təhsil müəssisələrinə BMT-nin DİM-lərinə nail olmaq yolunda irəliləyişləri qiymətləndirməyə kömək etməkdə və onları bu məqsədləri öz tədris proqramlarına inteqrasiya etməyə həvəsləndirməkdə mühüm rol oynayacaq.

Reytinq universitetlərin Dayanıqlı İnkişaf Məqsədlərinə sadiqliyi və onların nəticələnən təsiri arasında güclü əlaqəni vurğulayır. Yüksək səviyyəli qurumların ardıcıl fəaliyyəti, onların kollektiv fədakarlığı ilə yanaşı, davamlı inkişafı dəstəkləmək və daha parlaq gələcək yaratmaq üçün həyata keçirilən qlobal səyləri və əməkdaşlığı əks etdirir.

Rey- tinq	Ali təhsil müəssisəsinin adı	Ölkə	Topladığı ümumi bal
1	Western Sydney University	Avstraliya	99.4
2	University of Manchester	Böyük Britaniya	97.5
3	Queen’s University	Kanada	97.2
4	Universiti Sains Malaysia	Malayziya	96.9
5	University of Tasmania	Avstraliya	96.6
6	Arizona State University (Tempe)	ABŞ	96.5
=7	University of Alberta	Kanada	96.4
=7	RMIT University	Avstraliya	96.4
=9	Aalborg University	Danimarka	95.8
=9	University of Victoria	Kanada	95.8
=9	Western University	Kanada	95.8
12	University of Auckland	Yeni Zelandiya	95.6
13	University of Glasgow	Böyük Britaniya	95.4
=14	Université Laval	Kanada	95.0
=14	University of Technology Sydney	Avstraliya	95.0
=14	Yonsei University (Seoul campus)	Cənubi Koreya	95.0
17	Chulalongkorn University	Tayland	94.8
=18	University of Exeter	Böyük Britaniya	94.5
=18	UNSW Sydney	Avstraliya	94.5
20	University of Indonesia	İndoneziya	94.4
21	Monash University	Avstraliya	94.0
22	Hokkaido University	Yaponiya	93.9
23	University of Bologna	İtaliya	93.8
=24	National Cheng Kung University	Tayvan	93.5
=24	Newcastle University	Böyük Britaniya	93.5
=26	University of British Columbia	Kanada	93.4
=26	Michigan State University	ABŞ	93.4
28	University of Newcastle	Avstraliya	93.0
=29	Bournemouth University	Böyük Britaniya	92.9
=29	University of Coimbra	Portuqaliya	92.9
=29	University of the Sunshine Coast	Avstraliya	92.9
32	National Autonomous University of Mexico	Meksika	92.8
33	McMaster University	Kanada	92.7
=34	University of Calgary	Kanada	92.6
=34	University of Galway	İrlandiya	92.6
=36	University of East Anglia	Böyük Britaniya	92.5
=36	University of Strathclyde	Böyük Britaniya	92.5
38	Mahidol University	Tayland	92.4
39	Macquarie University	Avstraliya	92.3
=40	Penn State (Main campus)	ABŞ	92.1
=40	York University	Kanada	92.1
=42	Kyung Hee University	Cənubi Koreya	91.9
=42	Kyungpook National University	Cənubi Koreya	91.9
=42	University of Montreal	Kanada	91.9
=42	University of Sheffield	Böyük Britaniya	91.9
=46	University of Johannesburg	Cənubi Afrika	91.8
=46	KTH Royal Institute of Technology	İsveç	91.8
=46	University of Surrey	Böyük Britaniya	91.8
=49	Kyoto University	Yaponiya	91.3
=49	University of Leicester	Böyük Britaniya	91.3
=49	University of Sussex	Böyük Britaniya	91.3
=52	Amrita Vishwa Vidyapeetham	Hindistan	91.2
=52	Cardiff University	Böyük Britaniya	91.2
=52	University of Edinburgh	Böyük Britaniya	91.2
55	University of Waterloo	Kanada	91.1
56	University of Essex	Böyük Britaniya	91.0
57	La Trobe University	Avstraliya	90.9
=58	Istanbul Technical University	Türkiyə	90.8
=58	University College Cork	İrlandiya	90.8
=58	Victoria University of Wellington	Yeni Zelandiya	90.8
=61	University of Reading	Böyük Britaniya	90.7
=61	University of Wollongong	Avstraliya	90.7
63	University of Otago	Yeni Zelandiya	90.6
=64	Auckland University of Technology	Yeni Zelandiya	90.5
=64	Bangor University	Böyük Britaniya	90.5
66	Manchester Metropolitan University	Böyük Britaniya	90.4
=67	National Taiwan University	Tayvan	90.3
=67	University of Saskatchewan	Kanada	90.3
69	University of Pretoria	Cənubi Afrika Respublikası	90.1
70	University of Aberdeen	Böyük Britaniya	90.0
71	Dublin City University	İrlandiya	89.9
=72	Griffith University	Avstraliya	89.8
=72	Oklahoma State University	ABŞ	89.8
=74	Brunel University London	Böyük Britaniya	89.7
=74	Central Queensland University	Avstraliya	89.7
=74	Chiang Mai University	Tayland	89.7
=77	University of Canterbury	Yeni Zelandiya	89.6
=77	Durham University	Böyük Britaniya	89.6
=79	Charles Sturt University	Avstraliya	89.5
=79	University of Guelph	Kanada	89.5
=79	University of Liverpool	Böyük Britaniya	89.5
=79	Northumbria University	Böyük Britaniya	89.5
=83	Chinese University of Hong Kong	Honkonq	89.4
=83	National Yang Ming Chiao Tung University	Tayvan	89.4
85	Queen’s University Belfast	Böyük Britaniya	89.3
=86	University of Greenwich	Böyük Britaniya	89.2
=86	University of Limerick	İrlandiya	89.2
=86	Massey University	Yeni Zelandiya	89.2
=86	Nottingham Trent University	Böyük Britaniya	89.2
=86	Simon Fraser University	Kanada	89.2
91	Politecnico di Milano	İtaliya	89.1
=92	University of Canberra	Avstraliya	89.0
=92	Monterrey Institute of Technology Mexico	Meksika	89.0
=92	Virginia Polytechnic Institute and State University	ABŞ	89.0
=92	University of Waikato	Yeni Zelandiya	89.0
96	Iowa State University	ABŞ	88.7
=97	Khon Kaen University	Tayland	88.6
=97	Shanghai University	Çin	88.6
99	University of Toronto	Kanada	88.4
=100	Dalhousie University	Kanada	88.3

Oruc MUSTAFAYEV

Tarix: 10-06-2023, 16:53

Xəbəri paylaş